Begin dit jaar veranderde er veel in het leven van ons allemaal. Corona kwam het land binnen en een onzekere periode begon. De maatregelen wisselden zich af van 1,5 meter afstand houden tot zoveel mogelijk binnen blijven. Beetje bij beetje kon er steeds minder, de horeca ging op slot en er mocht niet meer in groepsverband gesport worden. Het hele land moest hieraan wennen en dus ook ik.
Gezondheid
Met name de drang om te sporten viel bij mij langzamerhand weg en ik merkte dat ik steeds minder ging bewegen op een dag. In het begin vond ik dit wel lekker, maar na een tijdje begon ik mij toch al wat futlozer te voelen. “Komt dat doordat we in een onzekere tijd leven of is het toch iets anders?” vroeg ik mezelf af. Uiteindelijk bleek het antwoord voornamelijk in het minder sporten en bewegen te zitten.
Gezondheid is immers wel één van de belangrijkste dingen in het leven en om gezond te blijven, kan beweging daar een grote rol in spelen. Bewegen zorgt namelijk voor een sterker lichaam, een betere cognitie en meer plezier, contact en ontmoetingen. Dit geldt voor de gehele samenleving, van jong tot oud. Maar niet alle groepen mensen bewegen genoeg. Een probleem dat al een langere tijd bekend is, is dat de ouderen te weinig bewegen.
Een interactieve geluidsboog voor gezamenlijke en individuele beweging
Afgelopen decennium zijn er meerdere onderzoeken gedaan over ouderen en bewegen. Hieruit komt vaak naar voren dat vooral de ouderen in zorginstellingen erg weinig bewegen. Het is vanzelfsprekend dat niet alle bewoners veel kunnen bewegen door hun leeftijd of bepaalde gebreken. Dat geldt echter niet voor iedereen en daardoor valt er nog veel winst te behalen op de bewegingsmogelijkheden bij deze groep.
Dit onderwerp sprak mij nogal aan en ik stuitte op een project van Dirkse Anders Zorgen, genaamd ‘Een interactieve geluidsboog voor gezamenlijke en individuele beweging.’ Het project gaat over het gebruik van de Lappset Sona dans- en beweegboog door bewoners van zorginstellingen en of deze boog bijdraagt aan het meer bewegen van deze ouderen. Het project is al een aantal jaar oud, maar naar mijn mening nog zeker relevant. In de bijzondere periode waar we nu in leven, hebben ouderen in zorgcentra vaak last van eenzaamheid en depressiviteit. Meer beweging kan ervoor zorgen dat deze problemen verkleind worden.
Samenvatting van het project
Tussen november 2013 en mei 2014 zijn in het kader van het project ‘Een interactieve geluidsboog voor gezamenlijke en individuele beweging’ bij 10 zorglocaties interactieve Sona geluidsbogen neergezet. In het najaar van 2015 is geëvalueerd hoe het gebruik van de Sona geluidsboog zich heeft ontwikkeld. In deze evaluatie zijn dus twee periodes met mooi weer meegenomen. Aan de hand hiervan is in dit evaluatierapport een viertal tips opgenomen.
Tijdens de looptijd van het project is de Sona geluidsboog doorontwikkeld op basis van de wensen van gebruikers. De belangrijkste ontwikkelingen: er zijn vele nieuwe muziekjes toegevoegd, enkele nieuwe spellen zijn ontwikkeld, het tempo waarin spellen gespeeld worden is per locatie instelbaar, de stem van Olga Commandeur geeft de aanwijzingen/instructies. Dankzij deze aanpassingen is de boog steeds beter gaan passen bij de doelgroep.
Speeluren
Gedurende de looptijd van dit project is in totaal 1720 uur gebruik gemaakt van deze 10 bogen. Als er eenmaal bewogen wordt, is er veel enthousiasme en plezier. Dit geldt zowel voor senioren die in de zorginstelling wonen, als voor kinderen uit de buurt.
Tegelijkertijd bleek het weerbarstig om mensen te verleiden tot deelname. Betrokkenen in dit project geven aan dat het lastig kan zijn om de doelgroep überhaupt ‘in beweging’ te krijgen. Beeldvorming dat de boog te kinderachtig is, leeft vooral bij mensen die de boog niet gebruiken, maar ook bij zorgverleners. Bij de meeste locaties is het onvoldoende gelukt dat een hele groep mensen zich verantwoordelijk voelde voor het gebruik van de boog. Te vaak bleek het stimuleren van het gebruik afhankelijk van één of twee enthousiaste beroepskrachten. Die waren er op iedere locatie, vandaar de vele gebruiksuren.
Het project liep in een periode waarin in alle betrokken huizen en hun organisaties heel veel veranderde. Er was hierdoor onder andere een groot personeelsverloop in de lokale projectgroepen, maar op de meeste locaties zijn ook de eindverantwoordelijke managers veranderd. Uit de evaluaties per locatie is gebleken dat die locaties waar verhoudingsgewijs meer ‘organisatorische rust’ was, de boog meer is gebruikt dan op locaties met meer onrust. Op basis hiervan verwachten wij dat het gebruik overal nog verder omhoog kan.
Plezier
In de praktijk is de boog door mensen met dementie meer gebruikt, dan door somatische en revaliderende bewoners. Het intuïtieve karakter van de spellen ligt hieraan ten grondslag, alsmede minder gêne ten aanzien van toeschouwers. Het feit dat op diverse locaties ook regelmatig kinderen gebruik maken van de geluidsboog zorgt ook voor plezier en contact.
De plek waar de boog staat, heeft ook invloed op het gebruik, zo blijkt bij deze 10 bogen. Teveel in het zicht veroorzaakt gêne bij de ouderen, te ver uit het zicht dat de boog minder ‘meegenomen’ wordt bij activiteiten.
Kortom, ouderen en kinderen die de boog gebruiken, hebben hier veel plezier aan en bewegen volop tijdens het gebruik van de boog. Er liggen nog veel kansen dat de geluidsboog bij deze locaties, maar ook bij nieuwe locaties meer en beter gebruikt gaat worden.
Tips
De vier tips om dit voor elkaar te krijgen die in het evaluatierapport genoemd worden, zijn:
- Besteed meer aandacht aan implementatieprocessen.
- Durf los te laten.
- Laat je meer leiden door de lach en het plezier dat mensen hebben.
- Laat niet te veel projecten tegelijk lopen.
In het evaluatierapport wordt in 30 pagina’s één en ander toegelicht. Als bijlage bij het evaluatierapport zitten 4 nieuwsbrieven die in de loop van het project verspreid zijn.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Op de hoogte blijven van wat we doen en hoe we dat samen kunnen doen? Schrijf je in! Door je voorkeuren door te geven kunnen we je gerichter op de hoogte houden over jouw interesses.
Met het invullen geef ik Yalp toestemming om mij e-mailberichten over bedrijfs- of productupdates te sturen. Yalp heeft een privacybeleid dat in overeenstemming is met de nieuwe AVG-wetgeving.
